top of page

Boşanmanın Ekonomisi: Nafaka

  • Yazarın fotoğrafı: Harun Emre Şentürk
    Harun Emre Şentürk
  • 27 Mar 2024
  • 3 dakikada okunur

Güncelleme tarihi: 25 Ağu 2024


Çift terapisine gitmiş bir erkek, kadın ve terapist. Terapist çiftin davranışlarını not alırken erkek kadına dönüp konuşmaya çalışıyor, kadın ise küsmüş bir halde kafasını çeviriyor.

Boşanma davaları çoğu zaman duygusal sebeplerle ya da karşı tarafın bir hatası sebebiyle açılmış olsa da, her boşanmanın bir de ekonomik boyutu vardır. Uzun yıllar birlikte yaşamış insanların hayatlarını ayırması ortaya mal paylaşımı, nafaka ve tazminat gibi sorunları da beraberinde getirmektedir. Boşanma sürecine girerken yukarıdaki maddi sorunların da hesaba katmak gerekir. Aksi halde açılan boşanma davası beklenmeyen sonuçlar doğurabilir. Bugünkü yazımızda bu ekonomik sorunlardan nafaka hakkında bilgi vereceğiz, iyi okumalar.


Nafaka Nedir?


Nafaka; boşanma davasından önce, boşanma davası sürerken ya da davanın sona ermesinde sonra maddi olarak zorluğa düşecek tarafa karşı tarafça ödenmesi gereken paradır. Nafaka tedbir nafakası, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası olarak ayrılır. Bunun yanı sıra aile içi yardımlaşma amacıyla verilen yardım nafakası ise boşanma süreciyle alakalı bir nafaka olmadığı için yazımızda değinilmeyecektir.


Boşanma davası devam ederken, davadan bağımsız olarak açılan nafaka taleplerine ilişkin davalarda görevli ve yetkili mahkeme esas boşanma davasına bakan mahkemedir. Boşanma kararının kesinleşmesinden sonra açılmış nafaka taleplerinde ise görevli ve yetkili mahkeme, nafaka alacaklısının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesidir.


Tedbir Nafakası


Tedbir nafakası; boşanma davasının açılmasının ardından, dava süreci boyunca eşlerin geçimi için hakimin re'sen takdir ettiği bir nafakadır. Yani tedbir nafakası boşanma sonrasında değil, boşanma sürecinde verilir! Tedbir nafakası boşanma sürecinde zor duruma düşülmemesi için verildiğinden bu nafakada kusur aranmaz! Ayrıca bu nafakaya hakim tarafından re'sen hükmedildiği için tarafların talebine gerek yoktur.


Boşanan tarafların ortak çocukları olması halinde çocuk için de nafakaya hükmedilebilir. Bu durumda nafaka, ortak çocuğun velayeti tedbiren kendisine bırakılan tarafa karşı tarafın nafaka ödemesi şeklinde olur. Burada da talep edilmesine gerek olmayıp, çocuğun yüksek menfaati gözetilerek mahkemece kendiliğinden karar verilebilir.


Tedbir nafakasının boşanma davası açılmadan da talep edilmesi mümkündür. Boşanma davası açmaksızın tedbir nafakası talebinde bulunabilmek için:

  • Resmi bir evlilik mevcut olmalıdır.

  • Eşler ayrı yaşamalıdır.

  • Nafaka talebinde bulunan eşin, ayrı yaşamakta haklı bir nedeni olmalıdır.


Yoksulluk Nafakası


Boşanma sebebiyle eşlerden birinin hayat standartlarında ciddi bir düşüş yaşayacak olması durumunda, diğer eşe gücü oranında destekte bulunma zorunluluğu yüklenebilir. Yoksulluk nafakasına hükmedilmesi için yoksulluğa düşecek tarafça talep edilmesi gerekir.


Yoksulluk nafakası talep edebilmek için:

  • Boşanma sonucunda taraflardan birinin hayat standartlarında ciddi bir düşüş yaşanacak olmalı.

  • Yoksulluğa düşecek tarafça talep edilmesi

  • Talepte bulunan tarafın kusurunun diğer tarafın kusurundan fazla olmaması gerekir.

  • Kesinleşmiş bir boşanma kararı bulunmalı


Nafaka talep eden eşin çalışma imkanı bulunmasına rağmen çalışmayı reddetmesi durumunda, yoksulluğa sebep olan durum eşin kendisinden kaynaklandığı için nafaka talebi reddedilmelidir. Zira işe girme imkanı olup da işe girmeyen eşin davranışı dürüstlük kuralına aykırıdır.


Nafaka miktarına ve süresine ilişkin taraflar anlaşma yapabilirler. Eğer anlaşma yapılmadıysa, hakim eşlerin mali güçlerinin göz önünde bulundurarak nafaka miktarını ve nafaka süresini belirleyebilir.


İştirak Nafakası


Ortak çocukları olan çiftlerin boşanmasında, velayet kendisine bırakılmaya eş çocuğun bakımı ve eğitim giderleri için mali gücü oranında destek olmalıdır. İştirak nafakasına hükmedilirken mahkeme çocuğun menfaatini tarafların taleplerinden bağımsız olarak gözeterek karar verir


İştirak nafakası boşanma davası ile birlikte talep edilebileceği gibi boşanma kararının kesinleşmesinden sonra da talep edilebilir. Fakat boşanma davası esnasında çocuk lehine tedbir nafakası hükmedileceğinden, dava sürecinde talep edilen iştirak nafakası sadece tedbir nafakasının iştirak nafakası olarak ödenmeye devam ettirilmesine karar verilebilir.


Normal durumlarda iştirak nafakası çocuk ergin olana kadar ödenmesi gereken bir nafakadır. Fakat günümüzde eğitim hayatı erginlikten sonra da devam etmektedir. Anne ve babanın çocuğa yardım yükümlülüğü, çocuğun ergin olmasından bağımsız olarak eğitim hayatı boyunca sürmektedir. Bu sebeple de çocuğun ergin olmasından itibaren çocuğa yardım yükümlülüğü, yardım nafakası adı altında devam eder.



Yazının sonu... Bu yazıda verdiğimiz bilgiler hukuki mütalaa ya da tavsiye niteliği taşımamaktadır. Verilen bilgiler yazılma tarihinde tarihinde yürürlükte olan kanunlara göre verilmiş olup, sizin yazıyı okuduğunuz tarihte güncel olmayabilir!

Bu sebeple; EĞER AMACINIZ HUKUKİ YARDIM ALMAK İSE BİR AVUKATA DANIŞMANIZI TAVSİYE EDERİZ.




Comments


bottom of page